ნათია კობერიძე ''რუსთავი 2''-ში გახსნის დღიდან მუშაობდა. ჟურნალისტი ერთ დღეს შემთხვევით მეტროში ეროსის შეხვდა და იმ დღემ მის ცხოვრებაში
''წელიწადზე მეტი გასულა, ხელფასები არ გვქონია''
- ნათია, რამდენი წლის იყავით, ეროსი კიწმარიშვილი რომ გაიცანით?
- ეროსის ძმა, ზურა კიწმარიშვილი, ჩემი უახლოესი მეგობარია, 19 წლის ვიყავი, ეროსი რომ გავიცანი. წარმოშობით ერთი ქალაქიდან ვართ, რუსთავი კი პატარა ქალაქია. მაშინ ეროსის ჯერ არ ჰქონდა ტელევიზია. ექიმი, მთამსვლელი გახლდათ, ბევრი იდეა ჰქონდა და ეტყობოდა, რომ საინტერესო ადამიანებს ეძებდა. მაშინ მეც სამედიცინოზე ვსწავლობდი და მისგან ქება დავიმსახურე, როდესაც ჩემი სამომავლო გეგმების შესახებ გაიგო. მახსოვს, მისი სიტყვები ჩემთვის ძალიან მნიშვნელოვანი იყო. განათლებული, არაორდინარულად მოაზროვნე ადამიანი გახლდათ. იმ დროისთვის წარმატებული...
ამის შემდეგ ერთი წელი გავიდა, მე ისევ სამედიცინო უნივერსიტეტის სტუდენტი ვიყავი - შემდეგ სწავლა მივატოვე. ერთ დღეს ეროსი შემთხვევით მეტროში შემხვდა და მითხრა, ტელევიზიას ვაკეთებ და მოდი, ჩემთან იმუშავეო. იმ დროს ასეთი რამ წარმოუდგენელი იყო, თუ ახლობელი არ გყავდა, ტელევიზიაში ვერ იმუშავებდი. მახსოვს, ეროსის ვუთხარი, კომპიუტერის სწავლას ვაპირებ და იქნებ, კომპიუტერზე მაინც მამუშაო-მეთქი. რა კომპიუტერი, ეთერში იჯდები და ჟურნალისტი იქნებიო. ტელევიზიის გაკეთების შემდეგ მუშაობა დავიწყე, ოღონდ ყველა თანამშრომელი გასაუბრებას გადიოდა. ასევე ყველას ჰქონდა გამოსაცდელი ვადა. ეროსის მანამდე პროფესიონალ ჟურნალისტებსა და ფსიქოლოგებთანაც კი ჰქონდა კონსულტაცია გავლილი და ადამიანებს გარკვეული ნიშნით აკვირ-დებოდა.
- როგორ ფიქრობთ, თქვენ რა ნიშნით შეგარჩიათ, გარეგნობა, ცოდნა?
- ალბათ, ყველაფერი ერთად, ამბობდა, რომ ბევრი უნდა გვემუშავა საკუთარ თავზე. ის, რაც ეროსიმ გააკეთა, პირველ რიგში, რუსთავისთვის იყო უდიდესი გარდატეხა. მთელი ქალაქი საღამოობით ''კურიერს'' ელოდებოდა. ტელევიზია პოპულარული ძალიან მალე გახდა. პარალელურად ''პირველ არხზე'' ვმუშაობდი, იქაც შემთხვევით მოვხვდი, ქუჩაში გამაჩერეს და მიმიწვიეს. იქ შემეცნებითი გა-დაცემა მიმყავდა და ამიტომ ინტერესთა კონფლიქტი არ ყოფილა. ''რუსთავი 2''-ში მაშინ ხელფასი არ მქონდა. წელიწადზე მეტი გასულა, ხელფასები არ გვქონია, მაგრამ ყველა ბოლომდე ვმუშაობდით. ეს არც გვწყინდა, ყველა ერთნაირ პირობებში ვიყავით, ხელფასი არც ტელევიზიის ხელმძღვანელებს ჰქონდათ და როგორც კი პატარა ფული უჩნდებოდათ, მაშინვე თანამშრომლებზე ნაწილდებოდა.
- როგორი გარემო იყო ტელევიზიაში?
- ეს იყო ძალიან მოტივირებული ადამიანების გუნდი, რომლებსაც კარგად ესმოდათ, რას აკეთებდნენ და რატომ. ეროსი იყო საუკეთესო მოტივატორი. ეროსი და მისი თანაგუნდელები, ჯარჯი აქიმიძე და დათო დვალი, იყვნენ წესიერი ადამიანები, რომლებიც მიილტვოდნენ პროფესიული განვითარებისკენ, როგორც საკუთარი თავის, ასევე ტელევიზიის თანამშრომლების.
- პროტესტი არ გქონდათ, რომ ერთი წლის განმავლობაში ხელფასს არ იღებდით?
- მაშინ ზოგადად უხელფასობის პერიოდი იყო. ეროსი გვეუბნებოდა, რომ ვაკეთებდით ტელევიზიას, ადამიანებს ინფორმაცია სჭირდებოდათ, დღეს თუ არა ხვალ ჩვენ ვიქნებოდით წარმატებულები, გვექნებოდა საზოგადოებაზე გავლენა და ეს მოგვიტანდა ფულსაც. ფულის ნაკლებად მჯეროდა, მაგრამ გავლენა ყოველდღიურად იზრდებოდა. ქუჩაში ადამიანები გვცნობდნენ, ძალიან მალე გავხდით პოპულარულები. ასეთი სლოგანი გვქონდა: ''ჩვენი ტელევიზია – თქვენი ტელევიზიაა''. მაშინ ტელევიზიაში ტრანსპორტიც არ გვყავდა. ქუჩაში მანქანებს გვიჩერებდნენ და გვეუბნებოდნენ, ''თქვენი ტელევიზია - ჩვენი ტელევიზია, დაბრძანდით, მიგიყვანთ''. კარგად დაფინანსებულ ''პირველ არხზე'' პოპულარულები ვიყავით.
- რა რჩევას ან შენიშვნას გაძლევდათ ეროსი ტელევიზიაში მუშაობისას?
- ერთ შემთხვევას გავიხსენებ, მაშინ უკვე თბილისში ვიყავით გადმოსული, ''კურიერი'' მიმყავდა და საინფორმაციოში გვქონდა გადაცემა ''აქცენტების'' ჩართვა, რომელიც მაშინ გიგა ბოკერიას მიჰყავდა. გიგას სტუმარი მწერალი გურამ ფანჯიკიძე გახლდათ და მახსოვს, ბატონი გურამი აღფრთოვანდა ჩემი გარეგნობით და მუშაობით. ეროსის ეს ძალიან გაუხარდა. ეთერის დამთავრების შემდეგ ბატონი გურამი გამოვიდა და ამბობდა, რომ ბევრი ტელევიზია და წამყვანი უნახავს, მაგრამ ასეთი თავდაჯერებული და კარგი არავინო. ახლა მეცინება ამ ყველაფერზე. ვერ ვიტყვი, რომ ეროსის უპირობო ფავორიტების რიცხვში ვიყავი, ხშირად ვკამათობდით, მაგრამ ეს არ იყო პრობლემა. ფუნდამენტურ ღირებულებებზე ვთანხმდებოდით, ვინც არ ეთანხმებოდა, ტელევიზიას ტოვებდა, მაგრამ იოლად არ უშვებდნენ, ეს მხოლოდ უკიდურეს შემთხვევაში ხდებოდა.
- შეგიძლიათ, კონკრეტული შემთხვევა გაიხსენოთ?
- მაგალითად, უდისციპლინობა, რომელიც შეიძლება, დიდი ხანი მოეთმინათ. გაშვების მიზეზი შეიძლებოდა გამხდარიყო საეჭვო კავშირები. რამდენიმე ჟურნალისტს დაატოვებინეს ტელევიზია. კავშირი ჰქონდათ მაშინდელ ხელისუფლებასთან ან მხედრიონთან. ასეთებიც ხდებოდა. დღეს ის ადამიანები ისევ ჟურნალისტიკაში არიან.
- რამდენი წელი მუშაობდით ''რუსთავი 2''-ში?
- რამდენიმე ეტაპად ვმუშაობდი 1994-96 წლებში, შემდეგ ბავშვი გავაჩინე და ''ინტერნიუსში'' გავაგრძელე, მაგრამ ჩემი სიუჟეტები ''რუსთავი 2''-ზეც გადიოდა. რამდენიმე თვით ისევ დავბრუნდი ''რუსთავი 2''-ზე, მაგრამ მეორე ბავშვი გავაჩინე. მესამედ 2004 წელს, ვარდების რევოლუციის შემდეგ ''იმედიდან'' გადავედი. მაშინდელ ''პოსტსკრიპტუმში'' ვმუშაობდი, რომელიც ნათია ზამბახიძესა და დავით კიკალიშვილს მიჰყავდათ. ჩემი სიუჟეტები იმდენად პოპულარული იყო, რომ ხალხი ''სთენდაფიდან'' მცნობდა და ქუჩაში მაჩერებდნენ. მკვდარი ქალაქების მთელი ციკლი მქონდა, რა შეიცვალა რევოლუციის შემდეგ. ძალიან კარგი პერიოდი იყო და შემდეგ ეს გუნდი დაშალეს. ამასობაში ეროსიმ ''რუსთავი 2'' დატოვა. დირექტორი ნიკა ტაბატაძე გახდა და არხი ქიბარ ხალვაშის მფლობელობაში გადავიდა. ''პოსტსკრიპტუმი'' დახურეს. რამდენიმე თვით ''კურიერში'' გადავედი, იქ ძალიან მძიმე სიტუაცია იყო.
- მახსოვს, ეკა ხოფერიასთან კონფლიქტის გამო დატოვეთ ტელევიზია.
- ვერ ვიმუშავე ეკა ხოფერიასთან, ჩემი აზრით, ის არ არის კარგი მენეჯერი. ძალიან პირადული იყო, თუმცა დღემდე ბოლომდე არ ვიცი მიზეზი და ეკას გამო დავტოვე ''რუსთავი 2''. სარედაქციო პოლიტიკასთან პრობლემა არ შემქმნია. ეროსის წასვლის შემდეგ მე მასთან ურთიერთობა აღარ მქონია. ტელევიზიამ ინერციით, მაგრამ წარმატებით გააგრძელა მუშაობა. ეს ინერცია, რაც დამფუძნებლებიდან პირველ წლებში ჩაიდო, დღემდე მოჰყვება ''რუსთავი 2''-ს.
- დავუბრუნდეთ ეროსი კიწმარიშვილის გარდაცვალებას. თქვენი აზრით, თუკი აღმოჩნდება, რომ ეს მკვლელობაა, შესაძლოა, ის პოლიტიკურ მოტივებს უკავშირდებოდეს?
- ეროსის წონა უდიდესი იყო ''რუსთავი 2''-ის მფლობელის და გასხვისების საქმესთან დაკავშირებით. ვის ეკუთვნის ტელევიზია და რამდენად კანონიერად გაიყიდა, ეს მხოლოდ მან იცოდა. დღეს, ხელისუფლება, ბიძინა ივანიშვილი, შემდეგ კახი კალაძე როდესაც ეჭვქვეშ აყენებენ ''რუსთავი 2''-ის მფლობელის კანონიერებას, ამ კითხვაზე პასუხი ჰქონდა ეროსი კიწმარიშვილს. მას არასოდეს დაუყენებია ეჭვქვეშ ტელევიზიის გაყიდვის კანონიერება. გაყიდვამდე ''რუსთავი 2'' ბადრი პატარკაციშვილმა გააკოტრა, რადგან არხი დამოკიდებული იყო სარეკლამო შემოსავალზე, ''იმედი'' კი - არა. ''რუსთავი 2'' ვარდების რევოლუციას რამდენიმემილიონიანი დავალიანებით შეხვდა.
''ქართულ ოცნებას'' ''რუსთავი 2''-ის კონტროლი უნდა. არჩევნები დამთავრდა, მათ ხელშია მთლიანად ხელისუფლება. უახლოესი ერთი წელი არანაირი თავის ტკივილი არ ექნებათ შემდეგ არჩე-ვნებამდე და ეს ერთი წელი არის მათთვის კარგი დრო.
- რომ არ გამართლდეს თქვენი პროგნოზი?
- მაშინ ვიტყვით, რომ ეროსიმ თავისი სიკვდილით ან ''რუსთავი 2'' გადაარჩინა, ან მთავრობას სხვა რაღაც ფაქტორებმა შეუშალა ხელი. აბსოლუტურად გამოვრიცხავ, რომ ეს იყო თვითმკვლელობა. მას ძალიან დიდი გეგმები ჰქონდა. ბოლოს პირველ ივნისს შევხვდით ერთმანეთს. ''რუსთავი 2''-ის ოცი წლისთავი გადაიხადა და ყველა ''რუსთავი 2''-ელი დაგვპატიჟა - ახლებიც და ძველებიც. ოპტიმის-ტურად იყო განწყობილი, უამრავი გეგმა ჰქონდა. ეროსის ძალიან უყვარდა ცოლი და შვილები, მას იმხელა მოტივი ჰქონდა ოჯახის სახით, რომ თვითმკვლელობა გამორიცხულია.
- გაქვთ იმედი, რომ ამ საქმეს გამოიძიებენ?
- არა, ჩვენ ვერ გავიგებთ, რა ვითარებაში მოკლეს ეროსი კიწმარიშვილი. ეროსი კიწმარიშვილი მოკლეს, მე ამაში დარწმუნებული ვარ.
ნინო გიგიშვილი
ჟურნალი ''რეიტინგი''
